Chứng khoán cho người mới bắt đầu – Học cách đầu tư hiệu quả

Chứng khoán cho người mới bắt đầu cần tìm hiểu những thông tin gì? Nên bắt đầu từ đâu và cần bao nhiêu vốn? Đây là thắc mắc chung của rất nhiều nhà đầu tư F0 khi mới đặt chân vào thị trường. Bài viết dưới đây sẽ hệ thống hóa toàn bộ kiến thức nền tảng, giúp bạn hiểu đúng bản chất thị trường và tránh những sai lầm gây mất vốn không đáng có.

Hiểu đúng về đầu tư chứng khoán cho người mới bắt đầu

Trước khi xuống tiền, nhà đầu tư cần nắm vững các thông tin về chứng khoản để tránh nhầm lẫn với các hình thức huy động vốn trái phép khác.

Khác với cách hiểu đơn giản là “giấy chứng nhận nộp tiền”, theo Luật Doanh nghiệp: Cổ phiếu là chứng chỉ xác nhận quyền sở hữu một phần vốn điều lệ của công ty cổ phần.

• Người nắm giữ cổ phiếu trở thành cổ đông (chủ sở hữu) của công ty.
• Cổ đông được hưởng quyền lợi (nhận cổ tức, biểu quyết) và chịu rủi ro tương ứng với số vốn góp.

Khi đầu tư cổ phiếu, bạn có thể kiếm lợi nhuận từ 2 nguồn chính:

1. Hưởng chênh lệch giá: Mua giá thấp và bán giá cao.
2. Cổ tức: Phần lợi nhuận sau thuế được doanh nghiệp chia lại cho cổ đông (dưới dạng tiền mặt hoặc cổ phiếu thưởng).

Nhiều người mới thường tính nhầm lợi nhuận. Công thức chính xác để tính lãi ròng sau khi trừ chi phí là:

Lợi nhuận = (Giá bán – Giá mua) x Số lượng cổ phiếu – (Phí giao dịch + Thuế TNCN)

Trong đó:

• Thuế TNCN: 0,1% trên tổng giá trị bán (bắt buộc).
• Phí giao dịch: Trả cho công ty chứng khoán (thường từ 0,1% – 0,15%).

Người mới chơi chứng khoán cần chuẩn bị bao nhiêu tiền?

Một quan điểm lỗi thời cho rằng cần hàng chục hay hàng trăm triệu mới chơi được chứng khoán. Thực tế hiện nay tại thị trường Việt Nam (HOSE, HNX), quy định về đơn vị giao dịch (lô giao dịch) như sau:

• Lô chẵn: 100 cổ phiếu (Bội số của 100).
• Lô lẻ: Từ 1 đến 99 cổ phiếu (Thường dùng để bán phần lẻ cổ tức).

Ví dụ: Bạn muốn mua cổ phiếu ngân hàng MB (MBB) có giá thị trường khoảng 20.000 VNĐ/cổ phiếu.

• Số tiền tối thiểu cho 1 lô (100 cổ phiếu) = 20.000 x 100 = 2.000.000 VNĐ.

Như vậy, chỉ cần vốn từ 1 – 3 triệu đồng, bạn đã có thể bắt đầu đầu tư hợp pháp vào các doanh nghiệp niêm yết trên sàn.

Quy trình 3 bước đầu tư chứng khoán cho người mới bắt đầu

Bước 1: Mở tài khoản chứng khoán

Hiện nay, việc mở tài khoản chứng khoán đã được số hóa hoàn toàn bằng công nghệ eKYC (định danh điện tử). Bạn chỉ cần:

• Tải ứng dụng của các công ty chứng khoán uy tín (VPS, SSI, VNDirect, TCBS…).
• Chụp ảnh CCCD/CMND và xác thực khuôn mặt.
• Quá trình này chỉ mất khoảng 3-5 phút và hoàn toàn miễn phí.

Bước 2: Nộp tiền vào tài khoản

Mỗi tài khoản chứng khoán sẽ được cấp một “tiểu khoản” định danh (tương tự số tài khoản ngân hàng). Bạn chuyển tiền từ ngân hàng cá nhân vào số tài khoản chứng khoán này để bắt đầu giao dịch.

Bước 3: Đặt lệnh mua/bán qua ứng dụng

Đăng nhập vào phần mềm, nhập mã cổ phiếu (ví dụ: VNM, HPG, FPT), nhập khối lượng và mức giá muốn mua rồi nhấn “Đặt lệnh”. Hệ thống sẽ tự động khớp lệnh khi có người bán tương ứng với mức giá bạn đặt.

Những lưu ý và kinh nghiệm quý báu khi chơi chứng khóa cho người mới bắt đầu

Khác với gửi tiết kiệm, đầu tư chứng khoán có rủi ro mất vốn. Việc “mất trắng” là hiếm nhưng mất 30-50% tài sản là hoàn toàn có thể xảy ra nếu:

• Mua cổ phiếu rác, doanh nghiệp làm ăn thua lỗ.
• Doanh nghiệp bị hủy niêm yết bắt buộc.
• Sử dụng đòn bẩy tài chính (Margin) sai cách.

Lời khuyên: Người mới nên tập trung vào các cổ phiếu “Blue-chip” (doanh nghiệp đầu ngành, tài chính lành mạnh) để giảm thiểu rủi ro.

Panic Sell: Bán tháo hoảng loạn khi thị trường vừa chớm giảm. Kiểm soát cảm xúc là yếu tố sống còn để đầu tư thành công. Hãy tuân thủ kỷ luật cắt lỗ và chốt lời đã đề ra ban đầu.

FOMO: Mua đuổi khi giá đã tăng quá cao vì sợ bỏ lỡ cơ hội.

Ngoài ra khi chơi chứng khoán cho người mới bắt đầu cần theo dõi bảng điện tử hiển thị diễn biến thị trường thông qua hệ thống màu sắc quy ước:

• Màu Vàng (Giá tham chiếu): Giá đóng cửa của phiên hôm trước (không tăng/không giảm).
• Màu Xanh lá: Giá tăng so với tham chiếu.
• Màu Đỏ: Giá giảm so với tham chiếu.
• Màu Tím (Giá trần): Mức giá tăng cao nhất biên độ trong ngày.
• Màu Xanh lơ (Giá sàn): Mức giá giảm thấp nhất biên độ trong ngày.

Xem thêm: TOP 10 Sàn giao dịch chứng khoán uy tín nhất hiện nay

Những câu hỏi thường gặp về chứng khoán cho người mới bắt đầu

Đối với những người mới bắt đầu tư chứng khoán thường khá băn khoăn về một số vấn đề như:

Trên đây là những thông tin chia sẻ về kinh nghiệm chơi chứng khoán cho người mới bắt đầu. Ligru hi vọng với những thông tin này, mọi người có thể tự tin tham gia vào bất cứ sàn chứng khoán nào để có thể kiếm tiền hiệu quả nhất.